Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

8 December 2005

Röntgenstraling uit de Kern van de Perseus Cluster
Credit: A. Fabian (IoA Cambridge) et al., NASA

Uitleg: De Perseus Cluster, op een afstand van 250 miljoen lichtjaar, bevat duizenden melkwegstelsels en is één van de massiefste objecten in het Heelal en de helderste cluster van melkwegstelsels in de Röntgenhemel. In het centrum ervan bevindt zich een enorme kannibaal van een melkwegstelsel, Perseus A (NGC 1275), die massa vergaart van gas en melkwegstelsels die er in vallen. Deze diepe opname, gemaakt met behulp van de rond de Aarde draaiende Chandra Röntgentelescoop, meet ongeveer 300.000 lichtjaar in doorsnede en is gecentreerd op de kern van de cluster. Hij toont opmerkelijke details in de Röntgenemissie van het monsterstelsel en het omringende hete (30–70 miljoen graden C) clustergas. De heldere centrale bron is het supermassieve zwarte gat in de kern van Perseus A zelf. Gebieden met een lagere dichtheid zijn te zien als donkere bellen of leegten, waarvan men denkt dat ze veroorzaakt werden door cyclische uitbarstingen van activiteit van het centrale zwarte gat. Deze activiteit veroorzaakt drukgolven — geluidsgolven op een cosmische schaal — die door het hete Röntgengas rimpelen. Voor dramatisch effect zijn de blauwgroene slierten, nèt boven het midden in deze kunstmatig gekleurde afbeelding te zien, waarschijnlijk Röntgenschaduwen veroorzaakt door de overblijfselen van een klein melkwegstelsel dat door de snel aangroeiende Perseus A wordt verorbert.