Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

13 Maart 2006

Z Machine Vestigt Onverwachts Aards Temperatuur Record
Credit: Z Machine Collaboration, Sandia Nationaal Laboratorium, Lockheed Martin, NNSA, DOE

Uitleg: Waarom is dit plasma zo heet? Natuurkundigen weten het niet zeker. Wat zeker is, is dat de Z Machine, welke draait op het amerikaanse Sandia Nationaal Laboratorium, een plasma creëerde dat onverwacht heet was. Het plasma bereikte een temperatuur van meer dan 2 miljard Kelvin, wat het heter dan wat dan ook, wanneer dan ook, in de geschiedenis van de Aarde maakte en, voor een kort moment, zelfs heter dan het binnenste van sterren. Het Z Machine experiment, hierboven afgebeeld, creëert met opzet hoge temperaturen door een electrische stroom van 20 miljoen Ampère in een heel kleine ruimte te concentreren die nog verder wordt beperkt met behulp van een magnetisch veld. Vertikale stroomdraden geven de Z Machine zijn naam (de vertikale richting wordt in de wis- en natuurkunde vaak met z aangeduidt; de horizontale richtingen met x en y). Tijdens de onverwacht krachtige (maar beheerste) ontploffing, maakte de Z Machine voor een piepkleine fractie van een seconde ongeveer 80× het totale verbruik aan electriciteit van de hele wereld vrij. Experimenten met de Z Machine helpen de natuurkunde achter Zonnevlammen te verklaren, en om efficientere, praktisch bruikbare kernfusiecentrales te ontwerpen, om materialen onder extreme hitte te testen, en om meetgegevens te vergaren voor computermodellen van kernexplosies.