Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

4 Juli 2006

Elliptisch Stelsel Centaurus A vanaf de CFHT
Credit & Copyright: Jean-Charles Cuillandre (CFHT), Hawaiian Starlight, CFHT

Uitleg: Waarom is het eigenaardige sterrenstelsel Centaurus A zo stoffig? Cen A wordt gekenmerkt door dramatische stoflanen die als een veeg over het centrum van dit sterrenstelsel lopen. Deze stoflanen zijn zó dik dat ze in zichtbaar licht de kern van het stelsel vrijwel volledig verduisteren. Dit is vooral zo ongebruikelijk, omdat de rode sterren en ronde vorm van Cen A karakteristiek zijn voor een reusachtig elliptisch stelsel — een soort sterrenstelsel dat doorgaans slechts weinig donker stof bevat. Cen A, eveneens bekend als NGC 5128, is verder nog bijzonder vergeleken met een gemiddeld elliptisch stelsel, omdat hij een grotere fractie jonge blauwe sterren herbergt en een sterke bron van radiostraling is. Er zijn aanwijzingen dat Cen A het resultaat is van een botsing van twee normale sterrenstelsels. Tijdens de botsing werden de vele jonge sterren gevormd, maar de details van de vorming van Cen A's vreemde stofgordels zijn nog onderwerp van studie. Cen A bevindt zich slechts 13 miljoen lichtjaar van ons vandaan, wat het het dichtstbijzijnde actieve melkwegstelsel maakt. Cen A, hierboven afgebeeld, meet 60.000 lichtjaar in diameter en is met een verrekijker te vinden in het sterrenbeeld Centaurus.