Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

14 September 2006

M 33: Spiraalstelsel in Driehoek
Credit & Copyright: Thomas V. Davis (tvdavisastropix.com)

Uitleg: Het kleine, noordelijke sterrenbeeld Triangulum (Driehoek) biedt onderdak aan dit magnifieke, van bovenaf beziene spiraalstelsel: M 33. De populaire namen ervan zijn ondermeer het Pinwheelstelsel, of gewoon de Driehoeknevel. M 33 heeft een diameter van meer dan 50.000 lichtjaar, wat het het op twee na grootste stelsel in de Lokale Groep van melkwegstelsels maakt, na de Andromedanevel (M 31) en onze eigen Melkweg. Op ongeveer 3 miljoen lichtjaar afstand van onze Melkweg, denkt men dat M 33 zelf eigenlijk een losjes gebonden satellietstelsel van het Andromedastelsel is, en sterrenkundigen in deze beide stelsels zouden dan ook een spectaculair uitzicht op elkaars grootse spiraalvormige stersystemen hebben. Wat betreft het uitzicht vanaf planeet Aarde: deze gedetailleerde groothoekopname toont mooi de blauwe sterclusters en rozerode stervormings gebieden, welke de losgewonden spiraalarmen van M 33 markeren. Om precies te zijn, is NGC 604, het grootste en helderste stervormingsgebied, hier ongeveer op één uur volgens de wijzers van de klok ten opzichte van het centrum van M 33 te zien. Net zoals in M 31, heeft de populatie van goed en nauwkeurig onderzochte variabele sterren in M 33 dit stelsel tot een kosmische meetlat gemaakt voor het bepalen van de afstandsschaal van het Heelal.