Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

12 Mei 2007

HD 189733b: Hete Jupiter
Credit: Heather Knutson (Harvard-Smithsonian CfA) et al., NASA / JPL-Caltech

Uitleg: HD 189733b is een planeet zo groot als Jupiter, waarvan we weten dat hij in een baan rond een ster op zo'n 63 lichtjaar afstand draait. Maar hoewel deze verre wereld ongeveer de afmeting van Jupiter heeft, maakt zijn nauwe omloopbaan hem veel heter dan de gasreus die ons zonnestelsel overheerst. Net als bij andere gedetecteerde hete Jupiters is zijn rotatie als gevolg van sterke getijdekrachten synchroon met zijn omloopbaan — één kant wijst altijd naar zijn moederster terwijl de planeet elke 2,2 dagen een omloop voltooit. Met infraroodmetingen van de Spitzer Ruimtetelescoop werden de temperatuurvariaties van deze planeet in kaart gebracht — de allereerste kaart die ooit werd gemaakt van een planeet buiten ons eigen zonnestelsel. Zoals hier te zien is (helderder kleuren komen overeen met hogere temperaturen) bevindt de heetste plek op de planeet zich niet op lengtegraad 0,0°, het punt dat direct op de ster is gericht. In plaats daarvan bevindt deze zich zo'n 30° verder naar het oosten (rechts), wat bewijst dat krachtige, de planeet omcirkelende winden de temperatuur beïnvloeden. In deze de hele planeet omvattende kaart variëren de temperatuurmetingen van ongeveer 930 tot 650°C.