![[NL]](GIF/apodnl.gif){kind=small}
Ontdek het
heelal! (of: ) Elke
dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de
aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een
sterrenkundige.
16 Augustus 2013
Uitleg: Terwijl hij de hemel met behulp van een kleine telescoop afspeurde, ontdekte de Japanse amateursterrenkundige Koichi Itagaki op 14 augustus een "nieuwe" ster binnen de grenzen van het sterrenbeeld Delphinus. Omcirkeld en van label voorzien in dit op 15 augustus vanuit Stagecoach, Colorado vastgelegde uitzicht op het betreffende gebied aan de hemel, wordt hij inmiddels toepasselijk aangeduid als Nova Delphini 2013. Sagitta (de Pijl) wijst hoog aan avondhemel in de richting van de lokatie van deze nieuwkomer, niet ver van de heldere ster Altair en het sterpatroon dat bij noordelijke hemelschouwers bekend is als de Zomerdriehoek. De nova is inmiddels makkelijk te vinden met behulp van een verrekijker, maar is nèt te zwak om met het blote oog onder een zeer donkere nachthemel te ontwaren. Diepe hemelkaarten tonen op de positie van Nova Delphini een reeds eerder bekende, veel zwakkere ster (van ongeveer magnitude 17), wat betekent dat deze ster plots ruim 25.000 maal helderder werd. Maar hoe ondergaat een ster zo'n cataclysmische verandering? Het spectrum van Nova Delphini wijst er op dat het hier om een klassieke nova gaat, een wisselwerkend dubbelstersysteem waarin één ster een compacte, hete witte dwerg is. Materie van een begeleidende koele rode reuzenster valt op het oppervlak van de witte dwerg en hoopt daar op tot de dichtheid en temperatuur hoog genoeg oplopen voor een steromcirkelende thermonucleaire ontploffing. De drastische toename in helderheid en een uitdijende schil van puin is het gevolg — maar geen van beide sterren wordt in dit proces vernietigd! Klassieke novae kunnen daardoor herhaaldelijk optreden wanneer de toevoer van materie richting de witte dwerg weer op gang komt en na een zekere tijd een nieuwe uitbarsting produceert.
(of:
![[EN]](GIF/en_flag.gif){kind=small}
)
| Index
| Zoek
| Kalender
| RSS
| Sterrenkundige termen
| Onderwijs
| Meer over APOD
| Forum
| ▶
Auteurs & redacteuren:
Robert Nemiroff
(MTU) &
Jerry Bonnell (UMCP)
Nederlandse vertaling:
Rolf A. Jansen
(ASU)
NASA Official: Phillip Newman.
Specific rights apply.
NASA Web Privacy
Policy and Important Notices
A service of:
ASD at
NASA /
GSFC
& Michigan Tech. U.
visitors since 2015-08-26T02:00:00