Ontdek het
heelal! (of: ) Elke
dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de
aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een
sterrenkundige.
Uitleg: Hoe ziet een zwart gat eruit? Om dat uit te vinden coördineerden radiotelescopen verspreid over de Aarde waarnemingen van zwarte gaten met de grootst bekende waarnemingshorizon aan de hemel. In isolatie zijn zwarte gaten gewoon zwart, maar van deze monster-zwarte gaten weet men dat ze worden omringd door gloeiend gas. De eerste afbeelding, die gisteren werd vrijgegeven, toont het gebied rondom het supermassieve zwarte gat in het centrum van het reusachtige sterrenstelsel M 87 met details die kleiner zijn dan de verwachte afmeting van zijn waarnemingshorizon. Het afgebeelde donkere centrale gebied is niet de waarnemingshorizon, maar de "schaduw" van het zwarte gat — het centrale gebied van licht uitstralend gas dat werd verduisterd door de immense zwaartekracht van het centrale zwarte gat. De afmeting en vorm van deze schaduw worden bepaald door helderstralend gas nabij de waarnemingshorizon, door sterke afbuigingen van licht door zwaartekrachtslenswerking, en door de rotatie van het zwarte gat. Door de schaduw van dit zwarte gat op te lossen, leverde de Event Horizon Telescope (ETH) bewijs dat Einstein's zwaartekrachtstheorie zelfs in extreme omgevingen werkt, en gaf duidelijk bewijs dat M 87 een centraal, rondtollend zwart gat herbergt met een massa van ongeveer 6,5 miljard maal de massa van onze Zon. De EHT is echter nog niet klaar — toekomstige waarnemingen zullen pogen om een nog hogere resolutie te realiseren, beter variabiliteit te kunnen meten, en de onmiddelijke omgeving van het zwarte gat in het centrum van ons eigen Melkwegstelsel in kaart te brengen.
Auteurs & redacteuren:
Robert Nemiroff
(MTU) &
Jerry Bonnell (UMCP)
Nederlandse vertaling:
Rolf A. Jansen
(ASU)
Specific rights apply.