9 Februari 2022
Eta Carinae: 3-D Model van de Gevaarlijkste Ster Waarvan We Weten
Credit Filmpje: NASA, CXC, April Hobart; Tekst: Michael F. Corcoran (NASA, Catholic Univ., HEAPOW)
Uitleg:
Wat is de gevaarlijkste ster in de buurt van de Aarde?
Velen geloven dat dat η Carinae is,
een dubbelstersysteem met ongeveer 100 maal de massa van de Zon op slechts
10.000 lichtjaar afstand van de Aarde.
η Carinae is een tikkende
tijdbom, die in slecht enkele miljoenen jaren tijd als
supernova zal
ontploffen en dan mogelijk de
Aarde in gevaarlijke γ-straling zal baden.
De ster onderging een opvallende uitbarsting in de jaren '40 van de 19e eeuw, toen het de
helderste ster aan de zuidelijke hemel werd, om vervolgens binnen enkele
tientallen jaren
te vervagen.
De ster werd tijdens die uitbarsting niet vernietigd, maar gaat schuil achter
een dichte, uitdijende, dubbel-lobbige structuur
die bekend staat als de Homunculusnevel en die de dubbelster thans omhult.
Studies van dit uitgestoten materiaal leveren forensische aanwijzigen
omtrent de uitbarsting.
Op basis van waarnemingen met NASA satellieten kunnen we nu
de vorm van
dit debris in 3-D visualiseren, van infrarood licht, via zichtbaar en
ultraviolet licht, to de buitenste schil van miljoen graden heet plasma dat
alleen in rötgenstraling zichtbaar is.