Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

1 September 2022

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

De Tulpnevel en Cygnus X-1

Credit & Copyright: Peter Kohlmann

Uitleg: Dit uitzicht door een telescoop omvat een heldere emissienevel langs het vlak van ons Melkwegstelsel in de richting van het nevelrijke sterrenbeeld Cygnus. De rozerood opgloeiende wolk van interstellair gas en stof kreeg in een catalogus uit 1959, opgesteld door sterrenkundige Stewart Sharpless, de prozaïsche aanduiding Sh2-101 maar wordt ook wel De Tulpnevel genoemd. Deze bijna 70 lichtjaar metende complexe en mooie kosmische Tulp bloeit op zo'n 8000 lichtjaar afstand. Ultraviolete straling van jonge, energetische sterren langs de rand van de Cygnus OB3 associatie, waaronder de O-ster HDE 227018, ioniseert de atomen en levert de energie voor de van de Tulpnevel afkomstige emissie. Eveneens zichtbaar in het beeldveld is de microquasar Cygnus X-1, één van de krachtigste röntgenbronnen aan de hemel. Het zwak blauw gloeiende, gekromde schokfront — voortgedreven door de krachtige straalstromen die vanuit de accretieschijf rondom het zwarte gat tevoorschijn schieten — is maar nèt te ontwaren, rechts in de afbeelding achter de bloemblaadjes van de kosmische tulp.