Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

20 Juli 2023

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

Close-up van M 64, het Blauw Oogstelsel

Credit: NASA, ESA, Hubble; Beeldbewerking: Jonathan Lodge

Uitleg: Dit heldere, mooie spiraalstelsel is Messier 64, soms ook het "Blauw Oog" of "Schone Slaapster" melkwegstelsel genoemd vanwege het zware-ooglid uiterlijk gezien door een telescoop. De centrale delen van dit spiraalstelsel zijn weergegeven in deze herbewerkte afbeelding die zo'n 7400 lichtjaar bestrijkt en werd gemaakt met behulp van de Hubble Ruimtetelescoop. M 64 bevindt zich op zo'n 17 miljoen lichtjaar afstand in het overigens goedgekapte noordelijke sterrenbeeld Coma Bernices (Hoofdhaar). De enorme stofwolken langs de naar ons gerichte kant van de centrale delen van M 64 worden doorregen door de karakteristieke rozerode gloed van waterstof die samenhangt met stervormingsgebieden en her en der verspreide jonge blauw sterrenhopen, maar dat is niet het enige vreemde kenmerk van dit melkwegstelsel. Waarnemingen laten namelijk zien dat M 64 in werkelijkheid bestaat uit twee concentrische, in tegenovergestelde richting draaiende systemen. Terwijl de sterren en het interstellaire gas in de centrale delen van M 64 in dezelfde richting ronddraaien, draait het gas in de buitendelen, die zich uitstrekken tot ongeveer 40.000 lichtjaar van het centrum, in tegenovergestelde richting. Het stoffige oog en de bizarre rotatie zijn waarschijnlijk het gevolg van de versmelting van twee afzonderlijke melkwegstelsels zo'n miljard jaar geleden.