Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (or: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

16 Februari 2005

Zonnevlek Metamorfose: van Basis tot Top
Credit: Dutch Open Telescope, Sterrekundig Instituut Utrecht

Uitleg: Zonnevlekken -- magneten zo groot als de Aarde -- zien we normaalgesproken plat, geprojecteerd op het oppervlak van de Zon. De digitale metamorfose hierboven, echter, is een weergave van een zonnevlek zoals die er op toenemende hoogte boven het zonsoppervlak uitziet, in drie dimensies dus. De kunstmatig gekleurde serie beelden boven, van het actieve gebied AR 10675 op de Zon, werd geregistreerd in drie heel specifieke kleuren die effectief verschillende lagen boven het zonsoppervlak isoleren. De eerste beelden laten het oppervlak van de fotosfeer van de Zon zien zoals we dat gewend zijn te zien. Dat oppervlak is bezaaid met granulen (de korrelig uitziende structuur). De grote donkere zonnevlek bestaat duidelijk uit een donkere umbra (latijn voor schaduw) in het centrum met daaromheen de lichtere penumbra. De beelden halverwege de reeks laten de Zon zien in licht dat vooral een paar honderd kilometer boven de fotosfeer wordt uitgezonden. Op deze hoogte lijken de opwellende granulen, zo groot als continenten op Aarde, alsof we ze in negatief zien, en lange lijnen van constante magnetische veldsterkte beginnen te voorschijn te komen. De laatste beelden laten de Zon zien op enkele duizenden kilometers in de chromosfeer, die zich boven de fotosfeer uitstrekt. Hier kunnen magnetische veldlijnen duidelijk gevolgd worden vanuit de zonnevlek naar verafgelegen gebieden.