Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

18 Januari 2006

Wagenrad van Fortuin
Credit: Chandra, GALEX, Hubble, Spitzer – Composiet: NASA/JPL/Caltech/P.Appleton et al.

Uitleg: Een botsing van twee melkwegstelsels heeft bij toeval een verassend herkenbare vorm gecreëerd, maar op een kosmische schaal — het Wagenwielstelsel. Het Wagenwiel maakt deel uit van een groep van melkwegstelsels op een afstand van ongeveer 400 miljoen lichtjaar in het sterrenbeeld Sculptor (Beeldhouwer). Twee kleinere stelsels in de groep zijn linksonder zichtbaar. De rand van dit melkwegstelsel is een enorme ringachtige structuur met een diameter van meer dan 100.000 lichtjaar, die bestaat uit stervormingsgebieden vol met extreem heldere, massieve sterren. Wanneer melkwegstelsels botsen dan vliegen ze dwars door elkaar heen, zonder dat hun individuele sterren met elkaar in contact komen. Deze ringstructuur is daarentegen het resultaat van de gravitationele verstoring veroorzaakt door een kleiner stelsel dat dwars door een grotere heen vloog en daarbij het interstellaire gas en stof samenperste, waardoor een golf van stervorming zich naar buiten voortplantte — alsof een steen in een plas water was gegooid. Deze kunstmatig gekleurde composietafbeelding werd samengesteld uit opnamen van verschillende ruimte-observatoria. De beeldgegevens van het Chandra Röntgen Observatorium zijn weergegeven in paars, de ultraviolete opname van de Galaxy Evolution Explorer in blauw, de afbeelding in zichtbaar licht van de Hubble Ruimtetelescoop in groen, en de infrarode opname van de Spitzer Ruimtetelescoop in rood.