Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

22 Juli 2006

Mira: De Wonderlijke Ster
Credit: Röntgenopname: M. Karovska (Harvard-Smithsonian CfA) et al., CXC / NASA
Illustratie: M.Weiss(CXC)

Uitleg: Omikron Ceti, oftewel Mira, stond bekend bij zeventiende eeuwse sterrenkundigen als een wonderlijke ster — een ster waarvan de helderheid dramatisch kon veranderen gedurende een periode van ongeveer 11 maanden. Moderne sterrenkundigen herkennen nu een hele klasse van lange-periode variable sterren zoals Mira als koele, pulserende, rode reuzensterren, met circa 700 maal de diameter van de Zon. Op een afstand van slechts 420 lichtjaar, draaien rode reus Mira zelf (Mira A, rechts) en zijn begeleider, een compacte witte dwerg (Mira B), om elkaar heen. Mira B wordt omgeven door een schijf van materiaal dat van de pulserende reus is getrokken, en in een dergelijk dubbelstersysteem verwacht men dat de hete accretieschijf rondom de witte dwerg enige röntgenstraling produceert. Maar deze scherpe kunstmatiggekleurde afbeelding, gemaakt met behulp van het Chandra Röntgenobservatorium, betrapte ook de koele reuzenster terwijl deze sterk opvlamde bij röntgenenergieën, duidelijk gescheiden van de röntgenemissie van de accretieschijf van zijn begeleider. Door uw cursor over de Chandra röntgenopname van Mira te plaatsen wordt een kunstenaarsvisie van dit nog altijd wonderlijke wisselwerkende dubbelstersysteem zichtbaar.