Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

16 Januari 2007

Keplers Supernovarest in Röntgenstraling
Credit: NASA / CXC / NCSU / S. Reynolds et al.

Uitleg: Wat veroorzaakte deze warboel? Een of ander type ster ontplofte hier en is de oorsprong van de vreemdvormige nevel die nu bekend staat als Keplers supernovarest, maar wat voor type ster? Licht van de sterexplosie die deze energetische kosmische wolk creëerde werd voor het eerst op planeet Aarde waargenomen in oktober 1604 — slechts vierhonderd jaar geleden. De supernova verscheen aan het begin van de 17e eeuw als een heldere nieuwe ster aan de hemel in het sterrenbeeld Ophiuchus (Slangendrager). Hij werd bestudeerd door de sterrenkundige Johannes Kepler en zijn tijdgenoten, zonder de hulp van een telescoop, terwijl zij naar een verklaring zochten voor de hemelse verschijning. Sterrenkundigen aan het begin van de 21e eeuw, gewapend met een modern begrip van sterevolutie, verkennen nog altijd de zich uitdijende puinwolk, maar kunnen nu gebruik maken van rond de Aarde cirkelende ruimtetelescopen om zo Keplers supernovarest (SNR) over het hele spectrum in kaart te brengen. Recente röntgenmetingen en afbeeldingen van Keplers supernovarest, gemaakt met behulp van het Chandra Röntgenobservatorium, laten relatieve abundanties van de elementen zien die meer representatief zijn voor een Type Ia supernova — dit duidt er op, dat de voorloper een witte dwerg betrof, die ontplofte toen hij zó veel materie had ingevangen, dat hij de Chandrasekhar-limiet overschreed. Keplers supernovarest, circa 13.000 lichtjaar van ons vandaan, is het overblijfsel van de meest recente sterexplosie die men binnen ons eigen Melkwegstelsel heeft waargenomen.