Ontdek het
heelal! (of: ) Elke
dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de
aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een
sterrenkundige.
Uitleg: Met diep in het kraakheldere ijs onder de Zuidpool van de Aarde ingevroren detectoren lijkt de mensheid een neutrino van ver weg in het Heelal te hebben ontdekt. Indien bevestigd, zou dit de eerste duidelijke detectie zijn van kosmologisch verre neutrinos en de dageraad van een waargenomen associatie tussen energetische neutrinos en cosmische straling, die beide hun oorsprong vinden in krachtige jets (straalstromen) die, wanneer ze in onze richting uit quasars tevoorschijn schieten blazars worden genoemd. Zodra het Antarctische IceCube observatorium in september 2017 een energetische neutrino detecteerde, kwamen vele van de voornaamste sterrenwachten in actie om een tegenhanger te identificeren in hoog-energetische elektromagnetische straling (waartoe ook zichtbaar licht behoort). En dat deden ze. Een uitbarstende bron werd gevonden door hoge-energie observatoria zoals AGILE, Fermi, HAWC, H.E.S.S., INTEGRAL, NuSTAR, Swift, en VERITAS, die bepaalden dat de in gammastraling heldere blazar TXS 0506+056 zich in de juiste richting aan de hemel bevond, terwijl de eerste gammastraling van een uitbarsting vrijwel gelijktijdig met de gedetecteerde neutrino op Aarde arriveerde. Hoewel deze en andere overeenkomsten in positie en tijdstip statistisch sterke aanwijzingen vormen, wachten sterrenkundigen op andere vergelijkbare associaties van neutrinos en blazarstraling om helemaal zeker te zijn. De bovenstaande illustratie door een wetenschapskunstenaar toont een straalstroom van deeltjes die uit een zwart gat in het centrum van een quasar tevoorschijn schieten.
Auteurs & redacteuren:
Robert Nemiroff
(MTU) &
Jerry Bonnell (UMCP)
Nederlandse vertaling:
Rolf A. Jansen
(ASU)
Specific rights apply.