Ontdek het
heelal! (of: ) Elke
dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de
aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een
sterrenkundige.
Uitleg: Het grote, mooie spiraalstelsel M 101 is één van de laatste objecten in Charles Messiers beroemde catalogus, maar zeker niet één van de minste. Met een diameter van ongeveer 170.000 lichtjaar is dit stelsel enorm — bijna tweemaal zo groot als ons eigen spiraalstelsel, De Melkweg. M 101 was ook één van de originele spiraalnevels die door Lord Rosse werden waargenomen met zijn grote 19e eeuwse telescoop, de Leviathan van Parsonstown. Dit vele golflengten bestrijkende uitzicht op het grote eilanduniversum is daarentegen een composiet van opnamen die werden vastgelegd met behulp van ruimtetelescopen in de 21e eeuw. Kleurgecodeerd van korte naar lange golflengten (van hoge naar lage energieën) zijn dat achtereenvolgens: röntgenopnamen gemaakt door het Chandra Röntgenobservatorium (paars), ultravioletopnamen van de Galaxy Evolution Explorer (blauw), opnamen in zichtbaar licht van de Hubble Ruimtetelescoop (geel), en infraroodbeelden van de Spitzer Ruimtetelescoop (rood). Waar de röntgenbeelden de lokaties van miljoenen graden heet gas verraden rondom M 101's ontplofte sterren en dubbelstersystemen van neutronensterren en zwarte gaten, tonen de beelden bij lagere energieën juist waar zich sterren en stof bevinden welke de grootse spiraalarmen van M 101 definiëren. M 101, ook bekend als het Molenstelsel, bevindt zich binnen de grenzen van het noordelijke sterrenbeeld Ursa Maior (Grote Beer) op een afstand van zo'n 25 miljoen lichtjaar.
Auteurs & redacteuren:
Robert Nemiroff
(MTU) &
Jerry Bonnell (UMCP)
Nederlandse vertaling:
Rolf A. Jansen
(ASU)
Specific rights apply.