Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

17 Maart 2006

De Steelpannetjecluster
Credit & Copyright: Noel Carboni

Uitleg: Het Steelpannetje, een welbekend asterisme (sterpatroon) aan de noordelijke hemel, is makkelijk te herkennen zelfs als we het op zijn kop zien. De heldere sterren van het steelpannetje, welke deel uit maakt van het grotere sterrenbeeld Ursa Maior (Grote Beer), heten (hierboven van links naar rechts langs het pannetje): Dubhe, Merak, Phecda, Megrez, Alioth, Mizar/Alcor, en Alkaid. Natuurlijk is het niet waarschijnlijk dat de sterren in enig sterrenbeeld ook werkelijk bij elkaar horen. Maar verrassend genoeg blijkt het merendeel van de sterren van het steelpannetje in dezelfde richting door de ruimte te ploegen — een eigenschap die ze delen met andere sterren die over een nog groter gebied aan de hemel verspreid zijn. Hun gemeten gezamelijke beweging suggereert dat alle behoren tot een losse nabije stercluster, waarvan men denkt dat het middelpunt zich op een afstand van slechts ongeveer 75 lichtjaar van ons vandaan bevindt, met een afmeting van tot wel 30 lichtjaar in doorsnede. Deze stercluster staat formeel bekend als de Ursa Maior Bewegende Groep.