9 Oktober 2021
50 Lichtjaar naar 51 Pegasi
Credit & Copyright: Josselin Desmars
Uitleg:
Het is
maar
50 lichtjaar naar 51 Pegasi.
De positie van die ster is aangegeven in dit in augustus geschoten kiekje, die
werd vastgelegd op een wazige nacht waarop voornamelijk heldere sterren
zichtbaar waren boven de koepel van het Observatoire de Haute-Provence in het zuidoosten van
Frankrijk.
Zesentwintig jaar
geleden, in oktober 1995, maakten sterrenkundigen
Michel Mayor en
Didier Queloz een belangrijke, op deze sterrenwacht gemaakte ontdekking
wereldkundig.
Met behulp van een uiterst precieze spectrograaf hadden zij een planeet
gedetecteerd die in een baan rond de 51 Peg draaide — de eerste
exoplaneet rondom een op de Zon lijkende ster waarvan we wisten.
Mayor en Queloz gebruikten die spectrograaf om minieme veranderingen in de
radiale snelheid van die ster te meten — een regelmatige wiebeling
veroorzaakt door de aantrekkingskracht van die planeet.
Die planeet,
51 Pegasi b gedoopt, bleek een massa te hebben van tenminste
de helft van die van Jupiter en een baanperiode van 4,2 dagen, wat het in een
baan plaatst die veel krapper is dan die van Mercurius rondom onze Zon.
Hun ontdekking werd snel bevestigd en Mayor en Queloz zouden uiteindelijk in
2019 beloond worden met de
Nobelprijs
voor Natuurkunde.
51 Pegasi b wordt nu beschouwd als het prototype voor een klasse
van exoplaneten die men hete
Jupiters noemt, maar kreeg in 2015 formeel de
naam Dimidium toegekend, wat in 't Latijn zoveel
betekent als half.
Sinds zijn ontdekking werden er inmiddels ruim 4000
exoplaneten ontdekt.