Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

17 Oktober 2022

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

Röntgenringen Rondom een Gammaflits

Credit: NASA, Swift Ruimteobservatorium; Data: B. Cenko (NASA/GSFC), A. Beardmore (Univ. van Leicester) et al.;
Beeldbewerking: J. Miller (Univ. van Michigan)

Uitleg: Waarom verschijnen er röntgenringen rondom een gammaflits? Het verrassende antwoord heeft weinig van doen met de kosmische ontploffing zelf, maar met röntgenstraling die wordt weerkaatst door gebieden met gas en stof in ons eigen Melkwegstelsel. GRB 221009A was een enorme explosie — een zeer heldere gammaflits die op grote afstand in het Heelal plaatsvond en waarvan de straling vorige week ons Zonnestelsel bereikte. Aangezien gammaflitsen ook grote hoeveelheden röntgenstraling kunnen uitzenden, arriveerde een flits van röntgenstraling bijna tegelijkertijd met de gammastraling. In dit geval ketsten die röntgenfotonen ook van gaswolken vol stof in ons eigen Melkwegstelsel, met bijzondere weerspiegelingen als gevolg. Hoe groter de hoek tussen weerkaatsend stof in de Melkweg en de gammaflits, hoe groter de straal van de röntgenring die daarmee overeenkomt, en, karakteristiek, hoe langer de vertraging waarmee deze lichtecho arriveert.