Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

3 Mei 2023

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

Centaurus A: Een Merkwaardig Sterrenstelsel

Credit & Copyright: Marco Lorenzi, Angus Lau & Tommy Tse; Tekst: Natalia Lewandowska (SUNY Oswego)

Uitleg: Sterrenstelsels zijn fascinerend. In sterrenstelsels houdt aleen zwaartekracht de enorme verzamelingen sterren, stof, interstellair gas, sterresten en donkere materie bij elkaar. Hierboven is NGC 5128 weergegeven — beter bekend als Centaurus A. Op zo'n 12 miljoen lichtjaar afstand is Cen A het op vier na helderste sterrenstelsel aan de hemel. De verwrongen vorm van Cen A is het gevolg van een botsing en versmelting van een elliptisch stelsel met een spiraalstelsel. In zijn actieve kern gaat een supermassief zwart gat schuil met een massa van circa 55 miljoen maal die van onze Zon. Dit centrale zwarte gat schiet een snelle jet (straalstroom) de ruimte in die zichtbaar is in zowel radiogolven als röntgenstraling. Filamenten van die jet zijn hier linkboven in rode tinten zichtbaar. Recente waarnemingen door de Event Horizon Telescope tonen een verheldering langs alleen de randen van de jet. De oorzaak is vooralsnog onbekend en een actief onderwerp van onderzoek.