Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

25 September 2023

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

Arp 142: Het Kolibriestelsel

Credit: NASA, ESA, Hubble, HLA; Herbewerking & Copyright: Basudeb Chakrabarti

Uitleg: Wat is er aan de hand met dit spiraalstelsel? Pas een paar honderd miljoen jaar geleden was NGC 2936, het bovenste van de twee grote hierboven onderin zichtbare sterrenstelsels, waarschijnlijk een gewoon spiraalstelsel — een ronddraaiende schijf waarin gestaag sterren werden gevormd. Maar toen kwam het te dicht in de buurt van het massieve elliptische stelsel NGC 2937 daaronder, en werd daar rond geslingerd. NGC 2936, vanwege zijn opvallende vorm ook wel het Kolibriestelsel genoemd, wordt niet alleen afgebogen in zijn baan, maar ook sterk vervormd door de nauwe gravitationele wisselwerking. Achter filamenten van donker interstellair stof vormen heldere blauwe sterren de snavel van de kolibrie, terwijl het centrum van het spiraalstelsel een oog vormt. Anderen zien in het melkwegstelselpaar, dat tezamen gecatalogiseerd werd als Arp 142, eerder een duikende tuimelaar of een pinguïn die zijn ei beschermt. De bovenstaande, herbewerkte afbeelding toont Arp 142 in ongeëvenaard detail, op basis van opnamen die 10 jaar geleden werden gemaakt met behulp van de Hubble ruimtetelescoop. Arp 142 bevindt zich op zo'n 300 miljoen lichtjaar afstand in de richting van het sterrenbeeld Hydra. Over een miljard jaar zullen de twee stelsels waarschijnlijk versmelten tot één enkel groter melkwegstelsel.