Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

6 Maart 2024

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

NGC 5866: Een Melkwegstelsel van Opzij

Credit: NASA, ESA, Hubble; Beeldbewerking: Ehsan Ebrahimian

Uitleg: Waarom is dit melkwegstelsel zo plat? Wel, veel schijfstelsels zijn net zo plat als NGC 5866, het Spilstelsel, hierboven weergegeven, maar we zien ze vanuit ons gezichtspunt niet van opzij. Eén van de melkwegstelsels die we wèl op zijn kant zien is onze eigen Melkweg. NGC 5866 (ook gecatalogiseerd als M 102) heeft talrijke en complexe stoflanen die donker en enigszins rood toeschijnen, terwijl vele van de heldere sterren in de schijf haar een blauwere algehele tint geven. Duidelijk te zien in deze met behulp van de Hubble ruimtetelescoop gemaakte afbeelding is dat de blauwe schijf van jonge sterren zich uitstrekt voorbij het stof in het extreem platte melkwegvlak, terwijl de centrale verdikking in de schijf meer gelig van tint is als gevolg van de oudere sterren daarin. Er zijn aanwijzingen dat het Spilstelsel kleinere melkwegstelseltjes heeft verorberd gedurende de afgelopen miljard jaar, zoals de aanwezigheid van meerdere zwakke sterstromen, donker stof dat zich tot ver boven en onder het middenvlak uitstrekt, en een omringende groep van (hier niet zichtbare) melkwegstelsels. Over het algemeen zijn veel schijfstelsels plat omdat het gas waaruit ze werden gevormd met zichzelf botste terwijl het roteerde rondom het massamiddelpunt. NGC 5866 is op ongeveer 50 miljoen lichtjaar afstand te vinden in de richting van het sterrenbeeld van de Draak (Draco).