Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

28 Augustus 2024

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

De Tulpnevel en Zwart Gat Cygnus X-1

Credit & Copyright: Anirudh Shastry

Uitleg: Wanneer kun je een zwart gat, een tulp en een zwaan alle tegelijkertijd zien? Indien de timing juist is en uw telescoop in de juiste richting gericht, 's nachts. Deze bijna 70 lichtjaar metende complexe en mooie kosmische Tulp bloeit op zo'n 8000 lichtjaar afstand in de richting van het nevelrijke sterrenbeeld Cygnus. Ultraviolete straling van jonge, energetische sterren langs de rand van de Cygnus OB3 associatie, waaronder de O-ster HDE 227018, ioniseert de atomen en levert de energie voor de van de Tulpnevel afkomstige emissie. Stewart Sharpless catalogiseerde deze nevel in 1959 als Sh2-101. Eveneens zichtbaar in het beeldveld is het zwart gat Cygnus X-1, dat beschouwd wordt als een microquasar omdat het één van de krachtigste bronnen van röntgenstraling aan de hemel is. Het zwak blauw gloeiende, gekromde schokfront — voortgedreven door de krachtige straalstromen die vanuit de accretieschijf rondom het zwarte gat tevoorschijn schieten — is rechts in de afbeelding te ontwaren, achter de bloemblaadjes van de kosmische tulp.