Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

16 Januari 2025

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

Spiraalstelsel M 83: Het Zuidelijke Molentje

Credit: CTIO, NOIRLab, DOE, NSF, AURA;
Beeldbewerking: T.A. Rector (Univ. van Alaska Anchorage/NOIRLab), D. de Martin & M. Zamani (NOIRLab)

Uitleg: Het grote, heldere, en elegante spiraalstelsel M 83 bevindt zich op slechts 12 miljoen lichtjaar afstand nabij de zuidoostelijke punt van het zeer langgerekte sterrenbeeld Hydra (Waterslang). Prominente spiraalarmen gemarkeerd door donkere stoflanen en blauwe sterrenhopen geven dit stelsel zijn populaire naam: het Zuidelijke Molentje. Maar de rijkdom aan rozerode stervormingsgebieden her en der langs de dikke stofbanden in de zich naar buiten uitstrekkende spiraalarmen suggereren ook een andere bijnaam voor M 83: het Duizend-Robijnen-stelsel. M 83 heeft een diameter van ongeveer 40.000 lichtjaar en is een lid van een groep van melkwegstelsels waartoe ook het actieve sterrenstelsel Centaurus A behoort. De kern van M 83 zelf is helder in röntgenstraling, wat duidt op een hoge concentratie neutronensterren en zwarte gaten, de overblijfselen van een intense geboortegolf van sterren. Deze scherpe kleurencomposietafbeelding toont ook met diffractiespaken getooide voorgrondsterren in de Melkweg en verre achtergrondstelsels. De opnamen werden vastgelegd met de Dark Energy Camera en de Blanco 4 m telescoop van het Cerro Tololo Inter-American Observatory.