16 Januari 2025
Spiraalstelsel M 83: Het Zuidelijke Molentje
Credit: CTIO, NOIRLab, DOE, NSF, AURA;Beeldbewerking: T.A. Rector (Univ. van Alaska Anchorage/NOIRLab), D. de Martin & M. Zamani (NOIRLab)
Uitleg:
Het grote, heldere, en elegante spiraalstelsel
M 83 bevindt zich op slechts 12 miljoen lichtjaar afstand nabij de
zuidoostelijke punt van het zeer langgerekte sterrenbeeld
Hydra
(Waterslang).
Prominente spiraalarmen gemarkeerd door donkere stoflanen en blauwe
sterrenhopen geven dit stelsel zijn populaire naam: het Zuidelijke Molentje.
Maar de rijkdom aan rozerode
stervormingsgebieden her en der langs de dikke stofbanden in de zich naar
buiten uitstrekkende spiraalarmen suggereren ook een andere bijnaam voor
M 83: het Duizend-Robijnen-stelsel.
M 83 heeft een diameter van ongeveer 40.000 lichtjaar en is een lid van
een groep van melkwegstelsels waartoe ook het actieve sterrenstelsel
Centaurus A behoort.
De kern van M 83 zelf is helder in
röntgenstraling,
wat duidt op een hoge concentratie neutronensterren en zwarte gaten, de
overblijfselen van een intense geboortegolf van sterren.
Deze scherpe
kleurencomposietafbeelding toont ook met diffractiespaken getooide
voorgrondsterren in de Melkweg en verre achtergrondstelsels.
De opnamen werden vastgelegd met de
Dark Energy Camera en de Blanco 4 m telescoop van het Cerro
Tololo Inter-American Observatory.