Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

24 Februari 2006

Meermalige Nova RS Ophiuchi
Credit & Copyright: John Chumack

Uitleg: Dit mooie sterveld in het sterrenbeeld Ophiuchus (Slangendrager) is gecentreerd op een ster die niet vaak te zien is — RS Ophiuchi. Om precies te zijn werd RS Oph begin vorige week opeens voor het eerst sinds 1985 weer met het blote oog zichtbaar. RS Oph, een soort cataclysmische variabele ster die wordt geclassificeerd als meermalige nova, werd dramatisch helderder dan zijn gewoonlijke 11e magnitude, wat te zwak is om op sommige sterkaarten te worden aangegeven. In het verleden heeft men RS Oph sinds 1898 slechts vier maal op vergelijkbare wijze zien uitbarsten . Dergelijke sterren worden tegenwoordig als wisselwerkende dubbelstersystemen gemodelleerd, waarin een compacte witte dwergster en een opgezwollen rode reus in een baan om elkaar heen draaien. Materiaal dat aan de rode reus ontsnapt verzameld zich eerst in een roterende accretieschijf, van waaruit het dan uiteindelijk op de witte dwerg valt. Als gevolg van instabiliteiten in de schijf of opeenhoping van materiaal op het oppervlak van de compacte ster komt zo heel nu en dan explosief een enorme hoeveelheid energie vrij, wanneer de kritische temperatuur en druk voor het starten van kernfusie wordt overschreden. Men meldt inmiddels dat RS Ophiuchi, op een geschatte afstand van 3000 lichtjaar, weer snel zwakker wordt. Dit telescopisch vergezicht bespant ongeveer 2 graden (4 maal de Volle Maan) en werd vastgelegd in de ochtend van 16 februari vanaf het RAS Observatorium onder de donkere hemel in de amerikaanse staat New Mexico.