Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

21 April 2006

NGC 253: een Stoffig Eilanduniversum
Credit & Copyright: R. Jay GaBany (Cosmotography.com)

Uitleg: Glanzende NGC 253, soms ook wel het Zilveren Dollar stelsel genoemd, is één van de helderste spiraalstelsels aan de hemel — maar ook één van de stoffigste. Voor het eerst opgeveegd in 1783 door de wis- en sterrenkundige Caroline Herschel bevindt dit stoffige eilanduniversum zich slechts 10 miljoen lichtjaar van ons vandaan in het zuidelijke sterrenbeeld Sculptor (Beeldhouwer). Met een diameter van ongeveer 70.000 lichtjaar is NGC 253 het grootste lid van de Sculptor Groep van melkwegstelsels, de groep die het dichtst bij onze Locale Groep van melkwegstelsels staat. Behalve de in een spiraalpatroon gedrapeerde stofbanden lijken er in deze prachtige opname ook opmerkelijke dunne sprieten van stof boven de schijf van het melkwegstelsel uit te rijzen. De grote hoeveelheid stof en gas gaat gepaard met op hol geslagen stervorming, waaraan NGC 253 zijn classificatie als geboortegolfstelsel dankt. NGC 253 is tevens een sterke bron van hoogenergetische röntgen- en gammastraling, waarschijnlijk als gevolg van massieve zwarte gaten nabij het centrum van dit melkwegstelsel.