Astronomy Picture of the Day

Ontdek het heelal! (of: ) Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

29 Augustus 2007

Gigantische Bliksemjets Boven Oklahoma
Credit: Richard Smedley

Uitleg: Heeft u ooit een gigantische bliksemjet gezien? Ze zijn uiterst zeldzaam, maar enorm krachtig. Gigantische bliksemjets zijn een vrij recent ontdekt soort bliksemontladingen, die vanuit sommige onweersbuien overslaan naar de aardse ionosfeer daar hoog boven. Hierboven is één zo'n bliksemjet afgebeeld, die bij toeval door een meteorencamera in Oklahoma (VS) werd vastgelegd. De gigantische bliksemontlading, linksonder, overbrugde een afstand van misschien wel 70 km in minder dan één seconde. Door op de afbeelding te klikken wordt er in de meeste webbrowsers een filmpje gestart, dat u ook hier kunt downloaden. Gigantische bliksemjets verschillen flink van normale bliksemschichten, die van wolk naar wolk of van wolk naar de grond overslaan. De onderkant van gigantische bliksemjets lijkt qua uiterlijk op een ander type wolk-naar-ionosfeer ontladingen, die blauwe jets worden genoemd, terwijl de bovenkant juist weer lijkt op rode sprieten, die optreden in de bovenlagen van de aardatmosfeer. Hoewel het mechanisme en de directe aanleiding voor het ontstaan van gigantische bliksemjets nog onderwerpen van onderzoek zijn, is het duidelijk dat de jets het verschil in lading tussen verschillende lagen in de aardatmosfeer reduceren. Een goede manier om naar gigantische bliksemjets te speuren is om krachtige maar verre onweersbuien vanaf een heldere plek in de gaten te houden.