3 Oktober 2023
MyCn 18: Een Zandlopervormige Planetaire Nevel
Credit: NASA, ESA, Hubble, HLA; Beeldbewerking & Copyright: Harshwardhan Pathak
Uitleg:
Ziet u de zandlopervorm — of ziet hij u?
De ringen van MyCn 18 vormen de contouren van een zandloper — maar dan wel
eentje met een vreemd oog in het centrum.
Hoe dan ook nadert de centrale ster in deze zandlopervormige
planetaire nevel
zijn einde.
Dit korte, spectaculaire eindstadium in het
leven van een ster
zoals de Zon begint wanneer zijn
kernbrandstof op raakt, hij zijn buitenlagen afstoot, en zijn kern
samentrekt tot een afkoelende, immer zwakker wordende
witte dwerg.
In 1995 maakten sterrenkundigen gebruik van de
Hubble
ruimtetelescoop (HST) om een reeks opnamen te maken van
planetaire
nevels, waaronder ook de bovenstaande.
Fijne ringen van kleurig opgloeiend gas (waarbij
stikstof is
weergegeven als rood, waterstof als groen, en
zuurstof als
blauw) tonen de ijle wanden van de
zandloper in de
afbeelding.
De ongeëvenaarde scherpte van de Hubble opnamen heeft
verrassende details aan het licht gebracht over het
afstotingsprocess van de nevel, die de nog
overblijvende raadsels omtrent de
ingewikkelde vormen en
symmetrieën van planetaire nevels zoals MyCN 18 helpen op te
lossen.