22 Juni 2021
HD 163296: Jets van een Ster in Wording
Credit: Zichtbaar licht: VLT / MUSE (ESO); Radiogolven: ALMA (ESO / NAOJ / NRAO)
Uitleg:
Hoe worden jets (straalstromen) gevormd tijdens stervorming?
Niemand weet het zeker, hoewel recente afbeeldingen van het jonge stersysteem
HD 163296 daar mogelijk licht op kunnen werpen.
De centrale ster in de weergegeven
afbeelding vormt zich nog, maar blijkt reeds omringd door een
ronddraaiende schijf en een daaruit
tevoorschijn schietende jet.
De schijf gloeit helder op radiogolflengten, die werden waargenomen met de
Atacama
Large Millimeter Array (ALMA) in
Chili, en toont
onderbrekingen die waarschijnlijk gecreëerd werden door de
zwaartekrachtswerking van
piepjonge planeten.
De jet, waargenomen in zichtbaar licht met behulp van de
Very Large Telescope (VLT,
eveneens in Chili), schiet gas — voornamelijk
waterstof
— vanuit het centrum van de schijf de ruimte in.
Het systeem meet honderden malen de afstand van de Aarde tot de Zon
(au of
AE) in
doorsnede.
De interpretatie van details van
deze nieuwe waarnemingen versterken veronderstellingen dat de
jets worden gegenereerd en
vormgegeven, op z'n minst ten dele, door
magnetische velden
in de rond de jonge ster draaiende schijf.
Toekomstige waarnemingen van
HD 163296 en vergelijkbare stervormende systemen kunnen nadere
aanwijzingen omtrent de precieze details van dit proces leveren.