Astronomy Picture of the Day   [in Dutch]

Ontdek het heelal! (of: [in English])   Elke dag wordt een andere afbeelding of foto van ons fascinerende heelal onder de aandacht gebracht
met een bijbehorende korte uitleg geschreven door een sterrenkundige.

22 Juni 2021

Zie Uitleg. Door op de
   afbeelding te klikken laadt u de versie met de hoogst beschikbare
   resolutie.

HD 163296: Jets van een Ster in Wording

Credit: Zichtbaar licht: VLT / MUSE (ESO); Radiogolven: ALMA (ESO / NAOJ / NRAO)

Uitleg: Hoe worden jets (straalstromen) gevormd tijdens stervorming? Niemand weet het zeker, hoewel recente afbeeldingen van het jonge stersysteem HD 163296 daar mogelijk licht op kunnen werpen. De centrale ster in de weergegeven afbeelding vormt zich nog, maar blijkt reeds omringd door een ronddraaiende schijf en een daaruit tevoorschijn schietende jet. De schijf gloeit helder op radiogolflengten, die werden waargenomen met de Atacama Large Millimeter Array (ALMA) in Chili, en toont onderbrekingen die waarschijnlijk gecreëerd werden door de zwaartekrachtswerking van piepjonge planeten. De jet, waargenomen in zichtbaar licht met behulp van de Very Large Telescope (VLT, eveneens in Chili), schiet gas — voornamelijk waterstof — vanuit het centrum van de schijf de ruimte in. Het systeem meet honderden malen de afstand van de Aarde tot de Zon (au of AE) in doorsnede. De interpretatie van details van deze nieuwe waarnemingen versterken veronderstellingen dat de jets worden gegenereerd en vormgegeven, op z'n minst ten dele, door magnetische velden in de rond de jonge ster draaiende schijf. Toekomstige waarnemingen van HD 163296 en vergelijkbare stervormende systemen kunnen nadere aanwijzingen omtrent de precieze details van dit proces leveren.